Den Haag – Vreemdelingen die illegaal in Nederland worden aangetroffen worden strafbaar gesteld. Daarnaast zullen zij in vreemdelingenbewaring worden gesteld om te worden uitgezet. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Leers voor Immigratie en Asiel. Strafbaarstelling van illegaal verblijf is onderdeel van een brede aanpak om consequent op te treden tegen vreemdelingen die onrechtmatig in Nederland verblijven.
Volgens een schatting van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie Centrum (WODC) waren er in 2009 ongeveer 100.000 illegale vreemdelingen in Nederland. Dit is in meerdere opzichten maatschappelijk ongewenst en belastend. Het gaat gepaard met diverse vormen van overlast, zoals huisjesmelkerij, illegale tewerkstelling en uitbuiting. En erger: criminaliteit, waaronder mensenhandel, en mensensmokkel. Het niet langer gedogen van illegaal verblijf is essentieel voor het draagvlak van het vreemdelingenbeleid.
Met strafbaarstelling van illegaliteit in de vorm van een boete maakt het kabinet duidelijk dat wie illegaal in Nederland verblijft de wet overtreedt. Van de strafbaarstelling gaat tevens een grotere afschrikwekkende en dus preventieve werking uit naar de keuze voor illegaliteit. De boete zal niet leiden tot vertraging of belemmering van het vertrek.
Omdat illegaal verblijf een overtreding wordt, is humanitaire hulp aan illegalen niet strafbaar. Ook blijven illegalen in Nederland recht houden op medisch noodzakelijke zorg en hebben hun kinderen recht op onderwijs. Medische zorg en onderwijs leiden echter niet tot verblijfsrechten en staan uitzetting wegens illegaal verblijf niet in de weg
De strafbaarstelling geldt niet voor minderjarige illegale vreemdelingen. Zij zijn afhankelijk van de keuze van hun ouders. Dat neemt niet weg dat er prioriteit wordt gegeven aan de terugkeer van gezinnen met kinderen. Ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen worden uitgezonderd van de boetes. De uitzondering op de strafbaarstelling voor minderjarigen geeft geen recht op verblijf.
De handhaving van de aanpak zal zich, zoals afgesproken in het regeerakkoord, met name richten op criminele en overlastgevende illegalen. De strafbaarstelling maakt deel uit van een breed pakket van maatregelen om illegaliteit tegen te gaan. Zo zal de aanpak van illegaal verblijf en criminele vreemdelingen een landelijke prioriteit van de politie worden en zal vreemdelingendetentie van criminele illegalen aansluitend aan de strafrechtelijke detentie plaatsvinden.
Om de strafbaarstelling van illegaal verblijf wettelijk te regelen bereidt het kabinet een wijziging van de vreemdelingenwet voor. Dit wetsvoorstel zal naar verwachting in september voor advisering aan de Raad van State worden gezonden.
Foto – Archief Persbureau Meter